-
Το πόρισμα των Ολλανδών για τη Θεσσαλία λέει «ξεχάστε τα φράγματα», αλλά…
-
«Συντηρείται» η εκτροπή όπως αναφέρει η εφημερίδα “Συνείδηση” στην οποία ο Δήμαρχος Αγρινίου Γ. Παπαναστασίου τονίζει μεταξύ άλλων: «Πάγια θέση μας το “όχι” στην εκτροπή, να εφαρμόσουν τα σχέδια διαχείρισης ως έχουν».
Αναλυτικά το δημοσίευμα:
Πριν από λίγες ημέρες, η ολλανδική συμβουλευτική εταιρεία HVA International κατέθεσε στην κυβέρνηση το πρώτο από τα τρία «παραδοτέα» για το τι συνέβη πρόσφατα στην Θεσσαλία και τη στρατηγική η οποία θα πρέπει να ακολουθηθεί για την ανάταξη του Θεσσαλικού Κάμπου. Οι εμπειρογνώμονες επισημαίνουν σειρά προβλημάτων σε σχέση με το δίκτυο ομβρίων υδάτων και γενικά τις υποδομές αποστράγγισης του νερού της βροχής.
Τα βασικά συμπεράσματα;
-Σε πολλές οικιστικές περιοχές οι υποδομές συντηρούνται ανεπαρκώς, ενώ έχουν δεχθεί παρεμβάσεις από τους κατοίκους, παράγοντες που επιταχύνουν την είσοδο του νερού στις κατοικίες.
-Οι πολίτες συχνά καλύπτουν τα αυλάκια στην άκρη των δρόμων για να επεκτείνουν τις ιδιοκτησίες τους, κάτι που εμποδίζει την απορροή του νερού. Τα κανάλια αποστράγγισης εκατέρωθεν των δρόμων γεμίζουν με βλάστηση και σκουπίδια.
-Οι κακές πρακτικές επεκτείνονται και στις αγροτικές περιοχές, καθώς κάποιοι αγρότες είχαν κατασκευάσει παράνομα φράγματα για να συλλέγουν και να εκτρέπουν το νερό στα χωράφια τους για άρδευση.
-Συχνά τα κανάλια αποστράγγισης χρησιμοποιούνται ως αρδευτικά κανάλια κι επιταχύνουν την εξάπλωση των πλημμυρικών ροών.
-Η επιλογή των καλλιεργειών είναι ένα ζήτημα που πρέπει να τεθεί. Σήμερα υπάρχουν υδροβόρες καλλιέργειες στη Θεσσαλία που καλλιεργούνται εκτεταμένα και είναι μη βιώσιμες σε περιοχές με υδατικό έλλειμμα, ειδικά αν απαιτούν συνεχή άρδευση σε μια μακρά περίοδο. Δεδομένης της λειψυδρίας στη Θεσσαλία και της εκτεταμένης, ξηρής θερινής περιόδου, η πρακτική αυτή εξαντλεί τα υπόγεια αποθέματα και οδηγεί τους αγρότες σε λύσεις όπως η κατασκευή των προαναφερθέντων παράνομων φραγμάτων –που επιτείνει τον κίνδυνο πλημμύρας– ή η άντληση νερού από μεγάλα βάθη, άνω των 300 μέτρων.
Στην συνέχεια, ακολουθεί το πρόβλημα των ανθρωπογενών παρεμβάσεων στους ποταμούς της Θεσσαλίας, που είχαν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της κοίτης και των πλημμυρικών ζωνών τους:
-Οι ποταμοί και τα ρέματα συχνά περιορίζονται σε στενά περάσματα, “σφηνωμένα” ανάμεσα σε αναχώματα ώστε να μεγιστοποιήσουν τις παρακείμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις.
-Πολυάριθμες βιομηχανίες και περιοχές κατοικίας έχουν χτιστεί επάνω στις πλημμυρικές ζώνες χειμάρρων και ποταμών, επιδεινώνοντας το πρόβλημα. Γέφυρες, δρόμοι και σιδηροδρομικές γραμμές επλήγησαν, καθώς ο σχεδιασμός τους δεν είχε λάβει υπόψη τις σύγχρονες απαιτήσεις για τη διαχείριση των υδάτων. Ως αποτέλεσμα μετατράπηκαν σε εμπόδια, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη καταστροφή. Δεν υπάρχει επίσης καμία συντονισμένη συντήρηση των υδραυλικών υποδομών.
-Οι αγρότες με την… αυτοδιαχείρισή τους με τους ΤΟΕΒ και άλλα ευαγή ιδρύματα έχουν πετάξει τρισεκατομμύρια κυβικά νερού(πέρα από τα δισ. σε ευρώ)και η έρευνα βρήκε ότι υπάρχει ανεπαρκής συντονισμός και εποπτεία αυτών των οργανισμών, «που λειτουργούν μόνο με βάση τα συμφέροντα αυτών που τους απαρτίζουν», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Για παράδειγμα, δεν υπάρχουν επίσημα, εγκεκριμένα από την κεντρική κυβέρνηση πρωτόκολλα για τη λειτουργία των αντλιών και των θυρών (λ.χ. σε φράγματα).
Τελικό συμπέρασμα; “Ξεχάστε τα µεγάλα, ακριβά φράγµατα. Αντ’ αυτών δώστε ζωτικό χώρο στα ποτάµια»! Κι όμως, παρά την σαφήνεια των συμπερασμάτων η ίδια η κυβέρνηση αλλά και οι φορείς της Θεσσαλίας δεν φαίνεται να κατανοούν και μοιάζουν να επιμένουν ακόμη σε έργα όπως η μεταφορά νερού από τον Αχελώο στον Πηνειό!
Η αναθέρμανση της εκτροπής
Αντίθετα από όλα τα παραπάνω, όπως ανέφερε πρόσφατα το ρεπορτάζ του Δ. Παπαδάκη στην “Συνείδηση”, τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής των Ποταμών που βρίσκονται σε διαβούλευση περιλαμβάνουν εκ νέου τη μερική εκτροπή του Αχελώου! Όπως προβλέπεται από την Ε.Ε. πρέπει να αναθεωρούνται ανά εξαετία αλλά επί διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ, η αναθεώρηση των Σχεδίων, που τελικά εγκρίθηκαν από την Ε.Ε., απέκλεισε μια τέτοια προοπτική, παρά την πίεση των φορέων της Θεσσαλίας για το αντίθετο.
Τώρα η πρόβλεψη αυτή επανέρχεται στο προσχέδιο των ΣΔΛΑΠ για τη Θεσσαλία και τη Δυτική Στερεά Ελλάδα που έδωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος στη δημοσιότητα και πλέον καλείται η Αιτωλοακαρνανία να την αντιπαλέψει και να την εξαλείψει, δεδομένου ότι στο πρόσφατο παρελθόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει ότι «η Μεσοχώρα είναι το πρώτο βήμα, η αναγκαία συνθήκη για να επανεξετάσουμε τη μερική μεταφορά υδάτων από τη Δυτική Ελλάδα στη Θεσσαλία». Από τις αντίστοιχες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις είναι προγραμματισμένες σε λίγες μέρες από τώρα οι εκδηλώσεις για τη διαβούλευση των ΣΔΛΑΠ. Στις 22 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η σχετική εκδήλωση στο Μεσολόγγι και δύο μέρες αργότερα στη Λάρισα.
Η «Σ» απευθύνθηκε στον δήμαρχο Αγρινίου Γ. Παπαναστασίου καθώς το Αγρίνιο είναι διαχρονικά στην πρώτη γραμμή του αγώνα ενάντια στην Εκτροπή από τους δήμους της Αιτωλοακαρνανίας ενώ ο ίδιος είναι και πρόεδρος της επιτροπής Περιβάλλοντος της ΚΕΔΕ. «Μπορώ να μιλήσω ως δήμαρχος Αγρινίου και ως επικεφαλής φορέων που έχουν πολεμήσει για να επικρατήσει η λογική και να εγκαταλειφθεί το παράλογο έργο της εκτροπής. Για λογαριασμό της ΚΕΔΕ δεν θα μιλήσω γιατί ακόμη δεν έχουν έρθει για συζήτηση τα νέα σχέδια. Πρέπει να τονίσω ότι ούτε ο κ. Αγοραστός εφάρμοσε τα προηγούμενα σχέδια, αλλά ούτε ο νεοεκλεγμένος Περιφερειάρχης Θεσσαλίας φαίνεται διατεθειμένος να τα εφαρμόσει. Είναι σαφές το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης, τα σχέδια που έχουν κάποιοι θα έπρεπε να τα έχουν δει κάτω από το πρίσμα των όσων συνέβησαν πρόσφατα. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι είμαστε αταλάντευτα ενάντια σε κάθε σχέδιο εκτροπής», ήταν το σχόλιο του δημάρχου Αγρινίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης που καταρτίστηκαν από την Ελλάδα, το 2014, περιλάμβαναν τη μερική εκτροπή του Αχελώου στη Θεσσαλία, ωστόσο δεν είχαν κριθεί δικαστικά παρά το γεγονός ότι προσεβλήθησαν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς ουδέποτε ολοκληρώθηκε η διαδικασία εκδίκασής, λόγω του ότι μεσολάβησε 1η Αναθεώρηση που έλαβε χώρα το 2017, η οποία δεν περιλάμβανε μεταφορά νερού από τον Αχελώο προς τον Πηνειό και επομένως θεωρήθηκε ότι εξέλιπαν οι λόγοι συνέχισης της δίκης. Εντωμεταξύ με άλλες αποφάσεις του ΣτΕ τα έργα της εκτροπής αυτά καθαυτά παρέμειναν παγωμένα.
Όλα αυτά με δεδομένο ότι η κλιματική αλλαγή αναβαθμίζεται σε κρίση, ήρθαν τα τραγικά γεγονότα στην Θεσσαλία, αλλά στην κυβέρνηση δεν λένε να αφήσουν στην άκρη την λειτουργία του φράγματος της Μεσοχώρας και του συνοδού υδροηλεκτρικού έργου της ΔΕΗ, που έχει προκριθεί από την πλευρά της Κυβέρνησης. Εκκρεμεί ακόμη η έκδοση της απόφασης του ΣτΕ στην αίτηση ακύρωσης που έκανε ο Σύλλογος των κατοίκων της Μεσοχώρας, ωστόσο είναι εκπεφρασμένος στόχος της Κυβέρνησης την προσεχή χρονιά να γίνει η έμφραξη του φράγματος και μέσα στο 2025 το υδροηλεκτρικό έργο να αρχίζει να παράγει ενέργεια.
Γιάννης Συμψηρής – Εφημερίδα “Συνείδηση”
