Γιάννης Μπουτάρης: Σήμερα τον αποχαιρετά η Θεσσαλονίκη στο δημαρχείο της πόλης
Τον πρώην δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών, αποχαιρετά σήμερα η Θεσσαλονίκη, με την πολιτική του κηδεία να γίνεται στο δημαρχείο της πόλης όπου και θα βρίσκεται από το πρωί η σορός του.
Σε ανακοίνωσή της, η οικογένεια ενημερώνει ότι η σορός του θα εκτεθεί στο αίθριο του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης από τις 11:00 έως τις 14:00, και θα ακολουθήσουν οι επικήδειοι λόγοι.
Το τελευταίο αντίο στον άνθρωπο που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην πόλη, την οποία υπηρετούσε μέχρι και την τελευταία ημέρα της ζωής του από τη θέση του δημοτικού συμβούλου, με την παράταξη «Θεσσαλονίκη για όλους» του Σπύρου Πέγκα, θα πουν φίλοι, άνθρωποι που τον αγάπησαν για την - ομολογουμένως - αντισυμβατική του προσωπικότητα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αρχηγοί πολιτικών κομμάτων και όλοι όσοι τον γνώρισαν είτε προσωπικά είτε μέσα από το έργο του.
Η σορός του Γιάννη Μπουτάρη θα βρίσκεται στον αύλειο χώρo του δημαρχείου προκειμένου ο κόσμος να μπορέσει να τον αποχαιρετήσει, ενώ στη συνέχεια η σορός του θα αποτεφρωθεί, κατά την επιθυμία του. Μάλιστα σε όλη τη θητεία του είχε αγωνιστεί προσωπικά προωθώντας τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου στη Θεσσαλονίκη.
Ο εμβληματικός πολιτικός, επιχειρηματίας και οινολόγος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη. Στη διάρκεια της εννιάχρονης θητείας του (2011-2019), ο Μπουτάρης διαμόρφωσε το πρόσωπο της πόλης, ενώ απέκτησε ευρεία αποδοχή για τις τολμηρές του πρωτοβουλίες σε θέματα πολιτισμού, τουρισμού και κοινωνικής πολιτικής.
Ο «κυρ-Γιάννης», όπως ήταν ευρέως γνωστός, κατάφερε να αγαπηθεί όσο λίγοι άνθρωποι της Θεσσαλονίκης και δε δίστασε να μιλήσει ανοιχτά και δημόσια για τους δαίμονες του. Όπως λένε άνθρωποι που ήταν για χρόνια στο πλευρό του, ουδέποτε μάσησε τα λόγια του, ενώ κοινή παραδοχή είναι ότι πάντοτε έβγαινε μπροστά και υπερασπιζόταν με πάθος τις απόψεις του, κάτι το οποίο έφερε αναπόφευκτα σύγκρουσης αλλά και μάχες τις οποίες κέρδισε «παλικαρίσια».
«Οραματιστής, χαρισματικός, πρωτοπόρος, αντισυμβατικός, ο Γιάννης Μπουτάρης είναι η ιστορία, αλλά και η πηγή έμπνευσης της αναγέννησης του ελληνικού κρασιού. Και όχι μόνο. Μια ανεξάντλητη δύναμη της φύσης που απαντούσε στο μικρό της όνομα. Ο κυρ-Γιάννης θα βρίσκεται για πάντα στην καρδιά μας», αναφέρεται στην ανακοίνωση της οικογένειάς του.
«Το έζησα, το χόρτασα… Αντίο!»
Οι ατάκες του ήταν χαρακτηριστικές… «Το έζησα, το χόρτασα… Αντίο!» και «Η ιστορία θα κρίνει εάν ήμουν καλός δήμαρχος για τη Θεσσαλονίκη». Έτσι είχε απαντήσει ο Γιάννης Μπουτάρης στις τελευταίες συνεντεύξεις που παραχώρησε στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, μετά την οριστική του απόφαση να μην κατέβει εκ νέου υποψήφιος για τη διεκδίκηση, μιας τρίτης θητείας, του δήμου Θεσσαλονίκης και λίγο προτού μαζέψει τα πράγματα του από το δημαρχιακό μέγαρο παραδίδοντας στον επόμενο, τον Κωνσταντίνο Ζέρβα.
Τότε, ο κυρ Γιάννης παρά τον εκνευρισμό που, όπως ανέφερε, του προκαλούσαν οι μετακομίσεις, δεν μετάνιωνε καθόλου για την απόφαση του να μη θέσει υποψηφιότητα. Θεωρούσε πως μέσα από την εννιαετή παρουσία του στον δημαρχιακό θώκο η Θεσσαλονίκη κέρδισε «αναγνωρισιμότητα» χάρη στον «αντισυμβατικό» δήμαρχο της. «Άρχισαν όλοι να μιλάνε για την πόλη και να υπάρχουν δημοσιεύματα» είχε πει χαρακτηριστικά.
Από τις συναντήσεις που είχε στο γραφείο του, καθ'όλη τη διάρκεια των δύο θητειών του, ξεχώρισε αυτές με τον Γερμανό πρέσβη, Γενς Πλότνερ, τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, τον ιστορικό Μαρκ Μαζάουερ και τη Βρετανίδα συγγραφέα ευπώλητων βιβλίων, Βικτόρια Χίσλοπ.
«Το κέρδος είναι πως οι επαφές που είχα με διάφορους ανθρώπους ανέδειξαν τη Θεσσαλονίκη. 'Αρχισαν να μιλάνε και να υπάρχουν δημοσιεύματα σε όλο τον κόσμο για την πόλη και τον δήθεν «αντισυμβατικό» δήμαρχο της. Εμείς αναδείξαμε το παρελθόν της, καθώς έχουμε πολλά μνημεία ρωμαϊκά, τούρκικα και εξαφανισμένα εβραϊκά. Κανένας δεν έδινε σημασία στην ιστορία της Θεσσαλονίκης. Η Ροτόντα είναι αντίγραφο του Πανθέου της Ρώμης και είναι μοναδική. Αναδείχθηκε η ιστορία και το πακέτο όλο με τον Κεμάλ. Αναδείξαμε την ιστορία των Εβραίων, που ήταν κρυμμένη κάτω από το χαλί», είχε αναφέρει ο Γιάννης Μπουτάρης.
Δήλωνε υπερήφανος ως δήμαρχος για το έργο της δημιουργίας του Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, μια ιδέα για την οποία αγωνίστηκε πολύ και διεκδίκησε οικονομικούς πόρους, υπογραμμίζοντας πως «θα σφραγίσει τη Θεσσαλονίκη και τους επόμενους αιώνες. Θα δώσει άλλη αίγλη στην πόλη, μία διεθνοποίηση».
Στις συνεντεύξεις του στο ΑΠΕ - ΜΠΕ είχε απαντήσει και στο ερώτημα εάν η άγρια επίθεση που δέχτηκε στο Λευκό Πύργο σε εκδήλωση για τη Γενοκτονία των Ποντίων τον επηρέασε ώστε να αποσυρθεί από τα αυτοδιοικητικά πράγματα. «Καθόλου. Ίσα-ίσα το περιστατικό αυτό με πείσμωσε. Μ΄ έκανε να σκεφτώ πώς θα μπορέσω από τη θέση που βρίσκομαι να εκθέσω αυτούς τους αλήτες. Δεν με τρόμαξε καθόλου», είχε δηλώσει.
Η ανατρεπτική ζωή του Γιάννη Μπουτάρη
Ο Γιάννης Μπουτάρης υπήρξε εμβληματικός δήμαρχος της Θεσσαλονίκης και σίγουρα μία έντονη προσωπικότητα που με την εκλογή του «έσπασε» τα στερεότυπα της πολιτικής ζωής της χώρας ενώ δεν δίστασε να μιλήσει δημόσια για τους δαίμονες του.
Γεννήθηκε στις 13 Ιουνίου 1942 στη Θεσσαλονίκη. Πτυχιούχος Χημικός του ΑΠΘ, διπλωματούχος Οινολόγος και συνεχιστής της πλούσιας οικογενειακής παράδοσης στα κρασιά, μέσω της εταιρείας «Ι. Μπουτάρης & Υιός», την οποία ίδρυσε ο παππούς του το 1879.
Συνεχιστής της μακράς οικογενειακής παράδοσης, ο Μπουτάρης δεν κοιτούσε μόνο το συμφέρον της επιχείρησής του. Εμπνεύστηκε τους «δρόμους του κρασιού» συμβάλλοντας έτσι στην άνοδο ολόκληρου του κλάδου της ελληνικής οινοπαραγωγής.
Από την εταιρεία «Μπουτάρη» αποχώρησε το 1996 και ίδρυσε την εταιρεία «Κυρ-Γιάννη» –με τα ομώνυμα κρασιά και τα οινοποιεία σε ιδιόκτητους αμπελώνες, στο Γιαννακοχώρι Νάουσας και στο Αμύνταιο–, την οποία σήμερα διευθύνουν οι δύο του γιοι.
Η πολιτική του καριέρα
Το 2002 ο Μπουτάρης εκλέγεται δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό του Αγάπιου Σαχίνη. Το 2006 ηγείται της ανεξάρτητης από κομματικές ταμπέλες, παράταξης "Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη" με την οποία εκλέγεται τελικά δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 2010 με διαφορά 329 ψήφων.
Ο Μπουτάρης εξελέγη δήμαρχος στην καρδιά της οικονομικής κρίσης και για εννέα χρόνια υπηρέτησε τη Θεσσαλονίκη με σεβασμό προς το δημόσιο χρήμα. Εργάστηκε με πάθος για την εξωστρέφεια της πόλης προκειμένου να στηρίξει την τουριστική της ανάπτυξη.
Παράλληλα, δεν δίσταζε να τοποθετείται ξεκάθαρα σε ζητήματα που ξεπερνούσαν το πλαίσιο της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ το καλοκαίρι του 2015 ή η Συμφωνία των Πρεσπών το 2018.
Από το 2018 είχε αποφασίσει να μην κατέλθει υποψήφιος στις επόμενες αυτοδιοικητικές. Από τον περασμένο Ιανουάριο ήταν δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης με την παράταξη του Σπύρου Πέγκα.
Ο μεγάλος του έρωτας και τα παιδιά του
Υπήρξε παντρεμένος με την Αθηνά Μιχαήλ, με την οποία απέκτησε 3 παιδιά. Κάποια στιγμή χώρισαν, αλλά αργότερα αποφάσισαν να συζήσουν και πάλι, χωρίς όμως να ξαναπαντρευτούν.
Όταν η Αθηνά Μιχαήλ πέθανε, ο Γιάννης Μπουτάρης εκπλήρωσε την επιθυμία της να μην ταφεί θρησκευτικά αλλά να αποτεφρωθεί, κάτι που έγινε στη Βουλγαρία καθώς στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει αποτεφρωτήριο νεκρών.
«Όταν πέθανε η σύζυγός μου Αθηνά, ο μεγάλος έρωτας της ζωής μου, με την οποία ήμασταν μαζί από μικρά παιδιά, εξοικειώθηκα με τον θάνατο. Εκεί συνειδητοποίησα ότι από τη στιγμή που γεννιόμαστε έχουν ήδη αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση και η φθορά. Δυστυχώς, δεν υπάρχει εμβόλιο που θα μας κάνει να ζήσουμε αιώνια» είχε εξομολογηθεί ο ίδιος στο GALA.
Η παραδοχή του για την εξάρτηση του από το αλκοόλ και το τέλος
Έχει ομολογήσει δημόσια ότι κατά τη δεκαετία του 1980 έπασχε από έντονο αλκοολισμό, ενώ ισχυρίστηκε πως δεν έχει πιει αλκοόλ από το 1991.
«Ο μηχανισμός της εξάρτησης είναι κοινός για όλες τις ουσίες. Φυγή από την πραγματικότητα θέλει ο εξαρτώμενος, δοκιμάζει τα πάντα κι όποιο τού κάτσει, δεν έχει σημασία το είδος» περιέγραφε ο ίδιος σε ένα απόσπασμα του βιβλίου του «Εξήντα χρόνια τρύγος».
Η τελευταία του σύντροφος
Είχε δεσμό για 13 χρόνια με την Αυστριακή Γκαμπριέλα Σάινερ, με την οποία χώρισε το 2015. Τον Ιούνιο του 2018 σε ηλικία 76 ετών υπέγραψε σύμφωνο συμβίωσης με την τότε σύντροφό του Μαρία, το οποίο λύθηκε τον Οκτώβριο του 2020.
Αρκτούρος για Μπουτάρη: «Καλό ταξίδι στην αιωνιότητα, κυρ-Γιάννη μας» - Το συγκινητικό σκίτσο
Τον δημιουργό και εμπνευστή του, Γιάννη Μπουτάρη, αποχαιρετά με μία συγκινητική ανάρτηση και φωτογραφία, ο «Αρκτούρος».
«Υπήρξε ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε και δημιούργησε τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ, όταν το 1992 βρέθηκε μπροστά σε μία αρκούδα χορεύτρια μαζί με τον γιο του Μιχάλη. Το θλιβερό θέαμα που αντίκρυσε τον οδήγησε στην ίδρυση μίας οργάνωσης για την προστασία της άγριας ζωής και της βιοποικιλότητας», σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Ολόκληρη η ανάρτηση
«Με ανείπωτη θλίψη αποχαιρετάμε τον Γιάννη Μπουτάρη.
Υπήρξε ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε και δημιούργησε τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ, όταν το 1992 βρέθηκε μπροστά σε μία αρκούδα χορεύτρια μαζί με τον γιο του Μιχάλη. Το θλιβερό θέαμα που αντίκρυσε τον οδήγησε στην ίδρυση μίας οργάνωσης για την προστασία της άγριας ζωής και της βιοποικιλότητας.
Μέχρι και την τελευταία στιγμή δεν σταμάτησε να μάχεται για τη φύση, την άγρια ζωή, την ελευθερία, τη διαφορετικότητα για όλους, το δικαίωμα στη ζωή για κάθε πλάσμα.
Καλό ταξίδι στην αιωνιότητα, κυρ-Γιάννη μας. Σου υποσχόμαστε να συνεχίσουμε το όραμά σου για μια ζωή, στην οποία άνθρωποι, ζώα και φύση θα ζουν αρμονικά και όμορφα.
Το φως σου, η τόλμη σου, η διορατικότητά σου και η βαθιά αγάπη σου για το περιβάλλον και τον άνθρωπο θα μας οδηγεί πάντα».
Το συλλυπητήριο μήνυμα Σακελλαροπούλου
Το δικό της συλλυπητήριο μήνυμα έστειλε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, για τον θάνατο του Γιάννη Μπουτάρη.
«Ο Γιάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης για δύο θητείες, πίστεψε στη «διπλωματία των πόλεων» και οραματίστηκε μια Θεσσαλονίκη κέντρο πανεπιστημιακών σπουδών και παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Επιδιώκοντας να αποσπάσει την πόλη από την αναδίπλωση στον εαυτό της και να της ξαναδώσει κάτι από τον παλαιό κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της, την κατέστησε διεθνώς αναγνωρίσιμη» έγραψε μεταξύ άλλων για το έργο του στην ανάρτησή της στο Facebook.
Ολόκληρη η ανάρτηση της προέδρου της Δημοκρατίας
«Πολυσχιδής, ανήσυχος, αντισυμβατικός. Επιχειρηματικά ιδιοφυής, τολμηρός, ακαταπόνητος. Πολιτικά ενεργός, προοδευτικός, βαθύτατα δημοκρατικός. Ένας από τους πλέον ρηξικέλευθους δημάρχους στην ιστορία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και κυρίως ένας άνθρωπος σε αδιάκοπη συνομιλία με τον εαυτό του, ικανός να τον αξιολογεί αντικειμενικά ή και σκληρά μερικές φορές, χωρίς να φοβάται να έρθει αντιμέτωπος με τα λάθη, τις αδυναμίες, τις ελλείψεις, τις φοβίες του, χωρίς να εθελοτυφλεί, χωρίς να αυταπατάται. Ήταν ο οινοποιός που είδε τη διαδικασία της οινοπαραγωγής, τη διαδρομή από το αμπέλι στο κρασί, ως μεταφορά για τη ζωή του, ως παράδειγμα βίου. Ένας άνθρωπος με βαθύτατη αυτογνωσία που ακτινοβολούσε αυτοσεβασμό και αυτοπεποίθηση και γι’ αυτό ασκούσε τόσο θετική επιρροή, αν όχι και σαγήνη στους γύρω του.
Ο Γιάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης για δύο θητείες, πίστεψε στη «διπλωματία των πόλεων» και οραματίστηκε μια Θεσσαλονίκη κέντρο πανεπιστημιακών σπουδών και παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Επιδιώκοντας να αποσπάσει την πόλη από την αναδίπλωση στον εαυτό της και να της ξαναδώσει κάτι από τον παλαιό κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της, την κατέστησε διεθνώς αναγνωρίσιμη. Με την πρωτοβουλία του για τη δημιουργία Πάρκου Μνήμης στην Πλατεία Ελευθερίας ως το άκρο ενός μνημονικού άξονα που θα το συνδέει με το υπό κατασκευή Μουσείο Ολοκαυτώματος, θέλησε να αναδείξει τη μοναδικότητα της εβραϊκής ιστορίας της πόλης, να «μετατρέψει τη σιωπή σε λόγο». Και παράλληλα να ξαναθυμίσει το πλούσιο πολυπολιτισμικό παρελθόν αυτού του άλλοτε πολύβουου λιμανιού, που υπήρξε κέντρο των Βαλκανίων, ευρωπαϊκή μητρόπολη, τόπος συνθέσεων και όχι διαχωρισμών.
Ένας τέτοιος Δήμαρχος ήταν αναπόφευκτο να αμφισβητηθεί, αλλά και να εμπνεύσει. Τον αποχαιρετώ με βαθιά συγκίνηση και θλίψη ως έναν ακάματο ενεργό πολίτη, έναν θαρραλέο άνθρωπο, έναν πολύ αγαπητό φίλο».
Μητσοτάκης: Πάνω από όλα ήταν ένας άξιος πολίτης και ένας ευπατρίδης της καθημερινότητας
Τα συλλυπητήριά του για τον θάνατο του Γιάννη Μπουτάρη εκφράζει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η Θεσσαλονίκη, η Βόρεια Ελλάδα και ολόκληρη η χώρα αποχαιρετούν μία ξεχωριστή προσωπικότητα. Ο Γιάννης Μπουτάρης δεν υπήρξε μόνο οραματιστής δήμαρχος της αγαπημένης του πόλης. Ούτε μόνο εμβληματικός επιχειρηματίας και πρωτοπόρος της οικολογίας ως ιδρυτής του «Αρκτούρου». Πάνω από όλα ήταν ένας άξιος πολίτης. Και ένας «ευπατρίδης της καθημερινότητας» αναφέρει στο μήνυμά του.
Και συνεχίζει: «Ένας ζεστός άνθρωπος, που ήξερε να αντιμετωπίζει και να ξεπερνά με γενναιότητα τα προβλήματα. Και, ταυτόχρονα, να λατρεύει την τέχνη, ανοιχτός σαν αιώνιος έφηβος σε όλα τα νεανικά ρεύματα. Η παρουσία του ταυτίστηκε, έτσι, τόσο με την ευγενική συμπεριφορά, όσο και με τη ριζοσπαστική σκέψη.
Είμαι περήφανος που με τιμούσε με τη φιλία του, καθώς το πνεύμα του έμεινε πάντα μακριά από τη φυλακή των δογμάτων και των συμπλεγμάτων. Αυτό είχα διαπιστώσει και στην τελευταία μας, δυστυχώς, συνάντηση, λίγο πριν από τις τελευταίες εκλογές, όταν με φιλοξένησε στο ξακουστό οινοποιείο του.
Κρατώ από τότε τη γαλήνη στο χαμόγελό του. Τη σπίθα στα μάτια του. Και την ηρεμία στα λόγια του. Έτσι θα τον θυμούνται όσοι τον ήξεραν. Αλλά και όσοι δεν έτυχε να τον γνωρίσουν από κοντά, σίγουρα κάπως έτσι θα τον διατηρήσουν στη μνήμη τους. Γιατί, πράγματι, ο κυρ-Γιάννης είχε μία ξεχωριστή ακτινοβολία που θα διαρκεί… Τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».