Η είδηση ότι περιπολικό συνόδευσε τη Δέσποινα Βανδή στο ξενοδοχείο της στη Χαλκιδική τον περασμένο Αύγουστο, επειδή έσκασε το λάστιχο του αυτοκινήτου της εν όψει προγραμματισμένης ζωντανής της εμφάνισης, πήρε ευρεία προβολή για έναν και μόνο λόγο: τη σύνδεση του συμβάντος με τη δολοφονία της Κυριακής Γρίβα και την κατακραυγή της Δέσποινας Βανδή.
Γράφει η Εύα Ξευγένη για τη Womanlandia
Εντός αυτού του πλαισίου, η προσοχή του κοινού μετατοπίζεται από τις τεράστιες ευθύνες της ΕΛΑΣ, στο πρόσωπο της τραγουδίστριας. Δέσποινα Βανδή και Κυριακή Γρίβα τοποθετούνται σε ένα σχήμα ανταγωνισμού όπου το κοινό καλείται να επιλέξει ποια είναι η πιο άξια για να μετακινηθεί με ένα περιπολικό. Η λογική είναι παρόμοια με αυτή της διαδεδομένης φράσης «σε έναν κόσμο γεμάτο Καρντάσιαν, γίνε Μαρί Κουρί».
Για παράδειγμα, ο πανελίστας του ΑΝΤ1 Πάνος Κατσαρίδης σχολίασε σχετικά: «Ευθύνη έχει και η κυρία Βανδή. Πόσα κιλά έπαρση χρειάζεται κάποιος για να μπει σε ένα περιπολικό; Εμείς κατουρήσαμε στο πηγάδι; Οι κακοποιημένες γυναίκες κατούρησαν στο πηγάδι;». Στο τέλος διερωτάται «ποια είσαι κυρία μου να μπεις στο περιπολικό για να σε πάει στο ξενοδοχείο;», λες και το περιπολικό είναι η βασιλική άμαξα, κάτι το ιερό και άβατο.
Το περιστατικό παρουσιάζεται λες και η Δέσποινα Βανδή έσπευσε να πετάξει έξω από το περιπολικό μια κακοποιημένη γυναίκα για να μπει η ίδια στη θέση της. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, το περιπολικό έτυχε να περνάει από την περιοχή. Η ΕΛΑΣ μάλιστα εξέδωσε ανακοίνωση, εξηγώντας ότι η μεταφορά της έγινε με περιπολικό, επειδή το λάστιχο του αυτοκινήτου έσκασε σε Εθνική Οδό χωρίς λωρίδα έκτακτης ανάγκης, πράγμα που δημιουργεί «δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση για τα διερχόμενα οχήματα».
Η επίφαση για την κατακραυγή της Βανδή είναι γενικώς και αορίστως οι κακοποιημένες γυναίκες, αλλά δεν καθίσταται ποτέ σαφές τι ακριβώς έκανε λάθος. Τα δύο γεγονότα δεν είναι συγκρίσιμα, ούτε χρονικά, ούτε σε επίπεδο ουσίας. Η Δέσποινα Βανδή, που έπαθε λάστιχο, μπαίνει στην ίδια πρόταση με την Κυριακή Γρίβα, που δολοφονήθηκε έξω από Αστυνομικό Τμήμα αφότου η Αστυνομία της είπε ότι «το περιπολικό δεν είναι ταξί», μόνο και μόνο επειδή και οι δύο είναι γυναίκες. Εκεί τελειώνουν οι ομοιότητες των δύο περιστατικών. Δεν μιλάμε για δύο περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας όπου η πλούσια είχε προνομιακή μεταχείριση και η μέση γυναίκα όχι. Τα δύο αυτά περιστατικά δεν συνδέονται.
Βέβαια, η οικογένεια της Κυριακής δεν έπεσε σε αυτή την παγίδα. «Ο κύριος πρωθυπουργός μας, κ. Μητσοτάκης, όταν έγινε το φονικό με την κόρη μου, βγήκε και είπε πως το περιπολικό θα είναι και ασθενοφόρο ώστε να μπορεί να πάρει μία έγκυο και να την πάει στο νοσοκομείο να γεννήσει, έναν τραυματισμένο, έναν που φοβάται, οποιονδήποτε. Και βέβαια ξέρετε κάτι; Και έναν τραγουδιστή να τον πάει, γιατί όχι; να την πάει την κυρία Βανδή. Εμένα, όμως, το παιδί μου γιατί δεν το πήγαν συνοδεία; Γιατί έγινε αυτή η διάκριση; Ότι εσένα δεν μπορούμε να σε πάμε» είπε στον ΑΝΤ1 ο Σάκης Γρίβας, πατέρας της Κυριακής.
Το θέμα μας δεν είναι καν ποιον θα μεταφέρει ένα περιπολικό. Μακάρι να βοηθάει όσους περισσότερους ανθρώπους γίνεται, χωρίς να είναι προϋπόθεση ο άμεσος κίνδυνος της ζωής τους. Μακάρι να μας απασχολούσε πώς το σύνολο των πολιτών θα επωφεληθεί από το κράτος, και όχι πώς η κρατική συνδρομή θα αποτελεί προνόμιο των λίγων. Για ακόμη μια φορά, η γυναικοκτονία της Κυριακής Γρίβα βγαίνει εκτός του πολιτικού της πλαισίου. Στην καρδιά της υπόθεσης της Κυριακής βρίσκονται τα πρωτόκολλα και ο τρόπος αντιμετώπισης της Αστυνομίας μιας καταγγελίας για ενδοοικογενειακή βία και απειλή. Αντί να συζητάμε για τα κενά του νόμου και τη συστημική αδιαφορία της ΕΛΑΣ για όσες καταγγέλλουν περιστατικά έμφυλης βίας, συζητάμε για τη Δέσποινα Βανδή, ξύνοντας τις πληγές μιας οικογένειας που αναζητά δικαίωση από το ίδιο σύστημα που επέτρεψε τη δολοφονία της κόρης της.
Η υπόθεση της Δέσποινας Βανδή έχει ενδιαφέρον ίσως σε ένα πλαίσιο αναγνωρισιμότητας και ταξικού προνομίου, αλλά σε αυτή την περίπτωση μπορούμε πρώτα να συζητήσουμε, λόγου χάρη, για τα περιπολικά και το ανθρώπινο δυναμικό που η ΕΛΑΣ αφιερώνει σε επιχειρηματίες και εφοπλιστές, με χρήματα των πολιτών, για να αφήνει τα Αστυνομικά της Τμήματα αστελέχωτα. Η κακοποίηση των γυναικών έχει πλήρως αφομοιωθεί στην μιντιακή μας κουλτούρα και μπορεί εργαλειακά να χρησιμοποιείται ως πρόφαση με σκοπό τη δημιουργία εντυπώσεων, χάνοντας την ουσία. Τόσα χρόνια μετά τη δολοφονία της Κυριακής, ακούμε τηλεμαϊντανούς αστυνομικούς αναλυτές να υποστηρίζουν εμμέσως τη θέση ότι τα περιπολικά δεν είναι ταξί, ακόμη κι όταν κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές. Το πρόβλημα λοιπόν δεν φαίνεται να είναι οι κακοποιημένες γυναίκες, αλλά το γεγονός ότι η ουσιαστική αξιοποίηση ενός περιπολικού εκτός του πλαισίου της ποινικής καταστολής αντιμετωπίζεται ως υποβιβασμός. Τα περιπολικά μπορούν να χρησιμοποιούνται για να εμβολίζουν κακοποιά στοιχεία, αλλά όχι για να προσφέρουν ασφάλεια ή να πάνε έναν άνθρωπο στο νοσοκομείο.
Όσο εμείς τσακωνόμαστε για το ποια είναι άξια να μεταφέρεται με ένα περιπολικό, τόσο απομακρυνόμαστε από την ευθύνη του κράτους και της Ελληνικής Αστυνομίας συγκεκριμένα για το γεγονός ότι μία γυναίκα μάταια έπρεπε να παρακαλέσει τόσους αστυνομικούς για να μη δολοφονηθεί.
