Ασφυκτικός ο κλοιός του Κράτους στις Περιφέρειες όπως αναφέρει η εφημερίδα “Συνείδηση”, στην οποία ο Αντιπεριφερειάρχης Λ. Δημητρογιάννης τονίζει μεταξύ άλλων: «Μεγαλύτερη αυτοτέλεια έχει ένα νοσοκομείο από το Κράτος παρά μια Περιφέρεια»!
Αναλυτικά το δημοσίευμα:
Παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, στην τοπική αυτοδιοίκηση αναλογεί ετησίως το 2,5%-3% του κρατικού προϋπολογισμού. Το πού πάνε τα χρήματα και πώς διανέμονται είναι επίσης καθαρά θέμα της κεντρικής εξουσίας. Δεδομένο είναι επίσης ότι το ποσοστό χρηματοδότησης της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα είναι το χαμηλότερο της περιφερειακής διοίκησης ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη.
Οι πόροι προέρχονται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) και κοινοτικούς πόρους μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Από τα ποσά αυτά, περισσότερα από τα μισά ετησίως είναι χρήματα τα οποία αφορούν επενδύσεις με φορέα υλοποίησης τις περιφέρειες. Όμως αυτά δεν αφορούν σε έργα, για παράδειγμα, ενάντια στις πλημμύρες ή τις καταστροφές ή για σχολεία, γιατί δεν είναι επιλέξιμα!
Ο Λάμπρος Δημητρογιάννης, Αντιπεριφερειάρχης Ενέργειας, Περιβάλλοντος, Φυσικών Πόρων και Χωροταξίας, επισημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνονται συγκρίσεις με χώρες που έχουν από το Σύνταγμά τους μια ομοσπονδιακού τύπου διακυβέρνηση και κάθε περιφέρεια είναι ξεχωριστό κρατίδιο στην ουσία. «Τα κρίσιμα έργα δεν είναι επιλέξιμες δαπάνες, δεν μπαίνουν π.χ. σε ΕΣΠΑ. Το πρόβλημα είναι ότι κανείς δεν λέει πως θα τα βρει τα χρήματα μια Περιφέρεια. Θα βάλει κάποιον έμμεσο φόρο στα προϊόντα όπως κάνει π.χ. η Ολλανδία; Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να αλλάξει το ίδιο το Σύνταγμα, δεν είναι κάτι απλό. Κι επειδή το Κράτος το θέλει, οι Περιφέρειες δεν έχουν καμία αυτοτέλεια, έχουν και την Αποκεντρωμένη πάνω από το κεφάλι τους! Μπορώ να σας πω με βεβαιότητα, λόγω προσωπικής πείρας ότι ένα νοσοκομείο έχει μεγαλύτερη αυτοτέλεια στην διοίκησή του από μια Περιφέρεια!», τονίζει χαρακτηριστικά.
Το τελικό ποσό που απομένει στις 13 περιφέρειες για την κάλυψη των δαπανών τους δεν ξεπερνά τα 600-700 εκατομμύρια ευρώ ετησίως με τα οποία πληρώνουν προσωπικό, λειτουργικές δαπάνες, κοινωνική στήριξη, πολιτική προστασία! Όλα αυτά περικλείονται σε 3 έως 4 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως με βάση όσα δηλώνουν στην σχετική πλατφόρμα του υπουργείου Οικονομικών. Παράλληλα, η κάθε Περιφέρεια καλείται να επιλέξει τα έργα που θα πραγματοποιήσει με τα διαθέσιμα κονδύλια, χωρίς να υπάρχει μηχανισμός ελέγχου παρά μόνο μετά από καταγγελία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στον αγροτικό τομέα δεν υπάρχει πέρα από την αρωγή ή τον ΕΛΓΑ για τις καταστροφές κάποιο πρόγραμμα για αγροτική παραγωγή αυτή καθαυτή! Ακόμη και το πρόγραμμα αγροτικού εξηλεκτρισμού χρηματοδοτείται με κεφάλαια της Περιφέρειας από τους ΚΑΠ. Η αγροτική οδοποιία πέρασε στους Δήμους, όπου ο εκάστοτε καταθέτει μια μελέτη και παίρνει το ανάλογο ποσό, αν αυτό υπάρχει…
Ο Αντιπεριφερειάρχης Λάμπρος Δημητρογιάννης εξηγεί: «Η Περιφέρειας Κρήτης π.χ. , απορροφά σχεδόν το 18% του διαθέσιμου προϋπολογισμού γιατί έχει πολλά συγχρηματοδοτούμενα έργα. Όταν εκείνοι έχουν 100 έργα στο πρόγραμμα και οι άλλες Περιφέρειες έχουν 20, εννοείται ότι θα πάρει πιο πολλά. Κάπως έτσι το ΠΔΕ στο τέλος του χρόνου είναι διπλάσιο από το αρχικό, γεγονός που από τη μία σημαίνει αύξηση του κρατικού προϋπολογισμού και από την άλλη δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση των περιφερειών από το κεντρικό κράτος! Νομίζω ότι χθες γράφτηκε πως η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει οδικό δίκτυο πάνω από 1.200 χιλιόμετρα και το ποσό που λαμβάνει συνολικά κάθε χρόνο για όλα τα έργα, συμπεριλαμβανομένων των αντιπλημμυρικών, δεν μπορεί να καλύψει ούτε το 5% των αναγκών της! Μεγάλο ποσοστό των χρημάτων που λαμβάνουν οι περιφέρειες είναι οι λεγόμενες μεταβιβαστικές πληρωμές, όπως π.χ. οι δαπάνες για τη μεταφορά μαθητών. Αυτό που μένει είναι εντελώς οριακό…».
Τι μένει και ποια είναι τα έσοδα
Σύμφωνα με τον κ. Δημητρογιάννη, στην πραγματικότητα σχεδόν τα μισά έσοδα των Περιφερειών προέρχονται από τα κάθε λογής πρόστιμα του κεντρικού Κράτους! «Την ίδια ώρα πάνε οι Περιφέρειες και οι Δήμοι σε δικαστήρια για παραλείψεις ή για δυστυχήματα και τα χρήματα καλείται να τα πληρώσει το Κράτος! Χάος κανονικό!», επισημαίνει.
Κάπου εδώ μπαίνει το ερώτημα των εσόδων. Τα φορολογικά έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης, ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα, ανέρχονται στο 1,39% (έσοδα από δημοτικά τέλη, είσπραξη από κλήσεις και τέλη χρήσης δημόσιου χώρου) ενώ ο μέσος όρος φορολογικών εσόδων της τοπικής αυτοδιοίκησης ως ποσοστό του ΑΕΠ στις χώρες του ΟΟΣΑ, ανέρχεται στο 3,9%. Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε πολλές άλλες χώρες λαμβάνουν χρηματοδότηση μέσω απευθείας φορολογικών εσόδων τα οποία «πηγαίνουν» στις τοπικές αρχές και όχι μέσω του κράτους.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στη 16η θέση από 22 χώρες(σ.σ. στοιχεία από «Καθημερινή»), ως προς τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στα φορολογικά έσοδα του κράτους, όσον αφορά τα κράτη με συγκεντρωτικά συστήματα διοικητικής οργάνωσης, χωρίς, δηλαδή, να περιλαμβάνονται σε αυτά οι χώρες με ομοσπονδιακά συστήματα. Ωστόσο, μια άλλη ειδική μελέτη του ΟΟΣΑ εκτιμά πως τα φορολογικά έσοδα των άλλων, πέραν της κεντρικής κυβέρνησης, επιπέδων διοίκησης (περιφερειών, δήμων) ανέρχονται στην Ελλάδα στο 0,9% του ΑΕΠ της χώρας, με μέσο όρο των 35 χωρών του ΟΟΣΑ 7% και μέσο όρο των 28 χωρών της Ε.Ε. 6,2%. Τα φορολογικά έσοδα που αφορούν αποκλειστικά την τοπική αυτοδιοίκηση των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ ανέρχονται στο
4% του ΑΕΠ.
Σε ορισμένες χώρες, τα ποσοστά είναι πολύ υψηλότερα, όπως π.χ. Σουηδία 15,76% του ΑΕΠ, Δανία 12,53%, Φινλανδία 10,45%, Ιταλία 7,02%, Γαλλία 6,03%, Λετονία 5,62%, Πολωνία 4,31%, Σλοβενία, 3,51%, Ισπανία, 3,32%, Γερμανία 3,08%, Πορτογαλία 2,53%, Ουγγαρία 2,28%, Βέλγιο 2,17%, Ηνωμένο Βασίλειο 1,60%, Ολλανδία 1,41%…
Γιάννης Συμψηρής – Εφημερίδα “Συνείδηση”
Η Περιφέρεια χρηματοδοτεί έργα βελτίωσης της άρδευσης στην Αιτωλοακαρνανία
