Αγρίνιο: «Πλουσιότερη» η Δημοτική Πινακοθήκη με δωρεά έργων Μόραλη και Γκίκα
Η Δημοτική Πινακοθήκη στο Αγρίνιο, έγινε "πλουσιότερη" καθώς πραγματοποιήθηκε δωρεά έργων των Μόραλη και Γκίκα , τα οποία θα παρουσιαστούν πρώτη φορά στο κοινό.
Κάθε Πινακοθήκη ισούται με το σύνολο της συλλογής της και των εκθέσεών της, τα έργα που φιλοξενεί υπό τη σκέπη της την ταυτοποιούν καταδεικνύοντας τον πλούτο που κατέχει ανεξαρτήτως ποσότητας, μα με έμφαση στην ποιότητα. Η δωρεά έργων έρχεται ως «ευχαριστώ» της προσφοράς εκάστοτε Πινακοθήκης στην πολιτεία, ως ενίσχυση του έργου της και ως επιθυμία να διασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία της.
Πόσω μάλλον όταν τα έργα φέρουν την υπογραφή «μυθικών» καλλιτεχνών, όπως η πρόσφατη δωρεά δύο έργων υπογεγραμμένων από τους Μόραλη και Γκίκα, στη Δημοτική Πινακοθήκη Αγρινίου. Αμφότερα, αναμένονται να εκτεθούν στο πλαίσιο έκθεσης, και θα είναι η πρώτη φορά που θα παρουσιάζονται στο κοινό.
Το γεγονός της δωρεάς και προσθήκης των δύο έργων στη μόνιμη συλλογή της Πινακοθήκης Αγρινίου (σ.σ αριθμεί περισσότερα από 250 έργα) είναι κάτι παραπάνω από ευτυχές, εάν μάλιστα αναλογιστούμε ότι οι δύο καλλιτέχνες, διαμόρφωσαν με την παρουσία τους την πολιτιστική ταυτότητα της Ελλάδας. Η δε δωρεά, συμπίπτει με την ολοκλήρωση μίας δεκαετίας από τότε που η Πινακοθήκη Αγρινίου ξεκίνησε τη λειτουργία της με οδηγό τον στίχο του Σεφέρη «Το σχολειό για να μάθουμε να εκτιμούμε τα έργα της τέχνης, είναι τα άλλα έργα της τέχνης και τίποτε άλλο…», διότι «πιστεύουμε ότι τα έργα οφείλουν να επικοινωνούν με τον κόσμο», όπως υπογραμμίζει στο σημείωμά του για την Πινακοθήκη, ο ζωγράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής της Πινακοθήκης Αγρινίου, Χρήστος Γαρουφαλής.
Όπως αναφέρει στο Liberal, το «ταξίδι» της δωρεάς ξεκίνησε πριν από περίπου ενάμιση χρόνο. «Οι διαδικασίες ξεκίνησαν από προσωπικές επαφές, συνεχίστηκαν με το αίτημα δωρεάς εκ μέρους των δωρητών, αλληλογραφίες, ακολούθησε η αποδοχή δωρεάς από πλευράς του Δήμου Αγρινίου, η υπογραφή των σχετικών συμφωνητικών και η αρχειοθέτηση στη μόνιμη συλλογή της Πινακοθήκης μας. Διαδικασίες οι οποίες μπορεί να ήταν χρονοβόρες αλλά είναι απαραίτητες και τις οποίες ακολουθούμε με σκοπό την θωράκιση της κάθε δωρεάς ξεχωριστά».
Μόραλης και Γκίκας
Ιδιαίτερης σημασίας για το Αγρίνιο και την ευρύτερη περιοχή είναι το έργο του Γιάννη Μόραλη με τίτλο «Προσωπογραφία Ευάγγελου Παπαστράτου» καθότι ο εικονιζόμενος και γεννηθείς στο Αγρίνιο, υπήρξε ιδρυτής μίας από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες κανποβιομηχανίες της χώρας με ισχυρό αποτύπωμα σε διεθνές επίπεδο. Το εν λόγω έργο αποτελεί ευγενική δωρεά του Δημήτρη Γκέρτσου στη μνήμη του παππού του, Ευάγγελου Παπαστράτου (1884 - 1973), και συνοδεύεται με την έγγραφη επιθυμία του «...η προσωπογραφία αυτή να βρίσκεται σε αυτόν τον ιδιαίτερο χώρο, στη γενέτειρά του και κοντά στους ανθρώπους που αγαπούσε».
Όσο για την προσωπογραφία, ο Μόραλης τη φιλοτέχνησε κατόπιν παραγγελίας μετά τον θάνατο του Ευάγγελου Παπαστράτου (1884-1988). Η δημιουργία του έργου υπογραμμίζει τη δύναμη της πινελιάς του Μόραλη – ο ζωγράφος δημιούργησε την προσωπογραφία, με χρώμα, επιλέγοντας μία μαυρόασπρη φωτογραφία του εικονιζόμενου που κοσμούσε το εξώφυλλο του διεθνούς περιοδικού «Tobacco International», το 1970, οπότε και ο Ευάγγελος Παπαστράτος είχε ανακηρυχθεί «Man of the Year - Άνδρας της χρονιάς».
Ένα μοναδικό κόσμημα, ένα γλυπτό επάνω στο οποίο το κοινό που θα σκύψει μπορεί να «δει» τον ιδρώτα του δημιουργού για να το δημιουργήσει, αποτελεί το έργο του Νίκου Χατζηκυριάκου - Γκίκα (1906-1994), η δωρεά του οποίου έγινε από τη Μαρίνα Πετσάλη-Διομήδη εις μνήμην του πατέρα της, Νίκου Πετσάλη - Διομήδη (1946-2013), διανοούμενου, συγγραφέα και τεχνοκριτικού, από τις σπουδαίες μορφές της γενιάς του ‘30.
Το γλυπτό, το οποίο εκτιμούμε ότι θα κεντρίσει ευθύς το ενδιαφέρον των παιδιών και θα «κλέψει» τις καρδιές των φιλότεχνων, σαν εκτεθεί, φέρει τον τίτλο «Άρτεμις - πότνια θηρών» (1949-50) και είναι εμπνευσμένο από την ελληνική μυθολογία. Αναπαριστά την Άρτεμι ως θεά του κυνηγιού μπροστά από μια σπηλιά να προστατεύει άγρια ζώα, αφήγηση που συνάδει με τον τίτλο του έργου· καθώς, «πότνια θηρών» ονομάζονταν στην αρχαιότητα η θεά του κυνηγιού, η προστάτιδα των ζώων.
Πλην των ανωτέρω εμβληματικών έργων, στη μόνιμη συλλογή της Πινακοθήκης Αγρινίου προστίθενται, επίσης, 52 έργα (ελαιογραφίες, ακρυλικά, χαρακτικά και σχέδια) των καλλιτεχνών Λάμπρου Ορφανού (1916-1995) και Έλλης Μουρέλου (1922-2011), καθώς και μία συλλεκτική έκδοση, προσφορά του υιού τους, Μίνωα Ορφανού. Σημειωτέον ότι ο Λάμπρος Ορφανός, υπήρξε επιφανής χαράκτης, μαθητής του Γιάννη Κεφαλληνού και διευθυντής Χάραξης χαρτονομισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος.
Πρόδηλο είναι, ότι οι παραπάνω δωρεές καταδεικνύουν τη θετική αποτίμηση εκ μέρους των δωρητών για το πολιτιστικό προϊόν το οποίο παράγει η Δημοτική Πινακοθήκη Αγρινίου. Αρχής γενομένης από το 2013 οπότε και εγκαινιάσθηκε, ευρισκόμενη επί της οδού Δημ. Βότση 2 πολύ κοντά στο Δημοτικό Θέατρο Αγρινίου, η Πινακοθήκη της πόλης αποτελεί πλέον μία από τις σημαντικότερες δομές πολιτισμού της. Τη συλλογή έργων σύγχρονης τέχνης της συνθέτουν δημιουργίες των Ι. Μόραλη, Π. Τέτσης, Δ. Κοκκινίδη, Θόδωρου και Γ. Ψυχοπαίδη – μεταξύ άλλων καλλιτεχνών – ενώ παράλληλα παρουσιάζει εκθέσεις Ιδρυμάτων και διακεκριμένων Ελλήνων δημιουργών.
Κεντρική φωτ.: Νίκος Χατζηκυριάκος - Γκίκας, «Άρτεμις - πότνια θηρών» (1949-50). Φωτ.: Χρήστος Γαρουφαλής/ Δημοτική Πινακοθήκη Αγρινίου